KOLON KANSERİ FARKINDALIĞI

Bilindiği gibi 1-31 Mart tüm dünyada Kolon Kanseri Farkındalık Ayı olarak çeşitli etkinliklerle gündeme gelmektedir. Bunun altındaki en önemli sebep; Kolon Kanserinin diğer kanserlerden farklı olarak

ÖNLENEBİLİR, erken tanı konulması halinde ise TEDAVİ EDİLEBİLİR bir kanser olmasıdır.

Kolorektal kanserler (bağırsak kanseri) , erkeklerde ve kadınlarda en sik görülen ilk 3 kanserden birisidir. Ortaya çıkan kanser vakalarının %8ila10’nunu oluşturur.

Risk faktörleri

Yaş en önemli risk faktörlerinden birisidir. 40 yastan sonra kolorektal kanserlerin görülme sıklığı artmaya başlar. Hastaların %90 i 50 yaşın üstündedir.

Kolorektal kanserlerde genetik, yani soya çekim tüm hastaların %10’nunda söz konusu iken hastaların %90’nında ailede hiç kimsede bu kanserin görülmemiş olması mümkündür.

Beslenme diğer önemli bir faktördür. Kırmızı etin ok tüketilmesi, kömürde pişirilmiş kırmızı et, işlenmiş et ve et ürünleri (salam, sosis gibi), kanser riskini arttıran belli başlı besinlerdir.

Obezite yani şişmanlığı 2 nemli kanseri; birisi kolorektal kanser ikincisi meme kanseri olmak üzere tetiklediği tıbben ispatlanmış bir durumdur.

Sedanter hayat; hareket ve egzersizin olmadığı bir yaşam şekli pek çok hastalık gibi kanserleri de artırmaktadır.

Sigara ve alkol kolorektal kanseri de arttıran olumsuz faktörlerdir.

Bağırsak kanserini düşündüren belirtiler

Kanama; miktarı, sıklığı ne olursa olsun dışkılama sırasında kanama mutlak surette aydınlatılması gereken en önemli semptomdur.

Dışkılama alışkanlarında değişiklikler diğer önemli bir belirtidir. Bir kişide son aylarda ortaya çıkan kabızlık veya ishal sebebi bulunmaya muhtaçtır.

Herhangi bir nedene bağlanamayan karın ağrısı 40-50 yaş üstü bireylerde kolon kanseri belirtisi olabilir.

Sebebi izah edilemeyen istemsiz kilo kaybı kolorektal kansere bağlı olabilir.

Dışkılamada tam boşalamama hissi; gün içerisinde birden fazla kez dışkılama hissi ile tuvalete gidip herhangi bir dışkılama olmaması kalın bağırsağın son kısmı rektuma ait bir kanserin habercisi olabilir.

Kolon kanseri nasıl önlenebilir

Kolon kanserlerinin %90-95’i polip denilen bağırsak içerisindeki küçük yapıların kansere dönüşmesi ile ortaya çıkar. Bu nedenle eğer sağlıklı bireylerde zamanında kolonoskopi yapılarak polip varlığı araştırılırsa ve kolonoskopi de saptanacak polipler çıkarlarsa bu bireylerin kansere yakalanmasının önüne geçilebilir.

Topluma bu konuda verilebilecek EN ÖNEMLİ MESAJ; 50 yaştan itibaren herkesin en az bir kez

Kolonoskopi yaptırmışsa gerektiğidir. Şayet ailede bağırsak kanseri olan akraba varsa kolonoskopi yaşı 35’e çekilmelidir.

Kolon kanseri erken tanısı için ne yapılmalıdır

Kolonoskopi kolon kanseri tanısında EN ÖNEMLİ TANI YÖNTEMIDIR. Kolon kanserini düşündürecek; başta kanama ve bağırsak alışkanlıklarında değişiklikler olmak üzere, karın ağrısı, kilo kaybı, sık tuvalete gitme ihtiyacı, dışkı çapında incelme gibi belirti ve bulgulardan bir veya birkaçı var olan bireylerin mutlaka bir genel cerrahi uzmanına başvurarak kolonoskopi yaptırması gerekir. Kolonoskopinin yerini tutacak, ayni doğrulukta başka bir tanı yöntemi yoktur.

Kolon kanserinden korunma yolları

Hiçbir yakınması olmasa bile her bireyin 50 yaştan itibaren MUTLAKA kolonoskopi yaptırması gereklidir.

Ailesinde kolon kanseri görülmüş olanların daha erken yasta ve daha siki takibi

Beslenmede kırmızı et tüketiminin azaltılması, işlenmiş et ürünlerinin (salam, sosis, sucuk gibi) tüketiminin mümkünse terk edilmesi.

Mangalda, kömür de pişmiş et ürünlerinin tüketilmesinin azaltılması,

Obezite ile mücadele, aşırı hayvansal gıdalarla beslenmenin, seker tüketiminin minimuma indirilmesi,

Düzenli egzersiz yapılarak sağlıklı zinde bir vücut halinin korunması

Sigara ve alkol tüketiminin terk edilmesi

Bol su tüketilmesi, kabızlıkla mücadele

Vitamin c, vitamin d, Omega 3 gibi doğal destekler.

Özel Hayat Hastanesi
Op. Dr. Servet YETGİN
Genel Cerrahi Uzmanı